آنچه دامن همه را میگیرد و میسوزاند!
تعداد بازدید : 2
تغییرات اقلیمی ترسناک و کم سابقه
نویسنده : مریم محسنی / گروه جامعه
در کشورهای اروپایی وقتی صحبت از گرما و دمای بالا میشود منظور چیست؟ قاره سبز طی سالهای اخیر موجهای متعدد گرما را پشت سرگذاشته و طی ماه جاری میلادی دمای هوا بهعنوان نمونه در برخی مناطق اسپانیا از مرز ۴۳ درجه سانتیگراد هم عبور کرده است. اما دمای هوا تنها فاکتور مؤثر نیست؛ میزان شرجی بودن و رطوبت هوا هم بهنوبه خود نقش مهمی در تعیین آستانه تحمل بشر دارند. نتایج تحقیقات اخیر دانشمندان در آمریکا نشان میدهد که ترکیب گرما و رطوبت میتواند بسیار سریعتر از آنچه تاکنون پنداشته میشد خطرناک شود و آستانه تحمل بشر را تحت تأثیر قرار دهد.
کارشناسان همواره نسبت به ترکیب هوای گرم با شرجی و رطوبت بالا هشدار دادهاند. چیزی که بهزعم آنها دمای حباب مرطوب (Wet-bulb temperature) خوانده میشود میتواند تهدیدی جدی بر بدن انسان باشد. دمای حبابتر یا دمای حباب مرطوب در یک اتاق سرپوشیده در حقیقت دمای نهایی هوای این اتاق پس از تبخیر آب تا حدی است که رطوبت هوا به اشباع برسد. بنابراین اگر دمای حباب مرطوب از میزان مشخصی بالاتر باشد تعریق دیگر نمیتواند باعث خنک شدن بدن شود و ثابت نگهداشتن دمای مرکزی بدن از کنترل خارج میشود.
امسال، مانند بسیاری از سالهای یک دهه اخیر، امواج طولانیتر و زودهنگامتر گرما، کشورهایی نظیر اسپانیا، فرانسه، یونان و پرتغال را در مینوردد.
مناطق وسیعی در شمال اسپانیا که عمدتاً از گزند حریقهای تابستانی در امان بودند، امسال و در گرمای ۴۰ درجهای، شاهد بروز آتشسوزیهای گسترده هستند. دولت از هلیکوپترهای آبپاش برای اطفای حریق استفاده میکند. میگل آنگل تامایو، یکی از ساکنان این منطقه میگوید: «تغییرات اقلیمی دامن همه را میگیرد.» نتایج یک پژوهش علمی که در ماه ژوئن منتشر شد فرض این شهروند اسپانیایی را تأیید میکند: «احتمال رویارویی با امواج طولانیتر و شدیدتر گرما در سایه تغییرات اقلیمی بسیار زیاد است.»
در آخر هفته گذشته، تنها در اسپانیا و پرتغال، هزار مورد مرگ و میر ناشی از دمای بالای هوا ثبت شده است. در حالی که استفاده از وسایل خنککننده و بهویژه کولر، تا همین اواخر در زندگی بسیاری از مردم اروپا جایی نداشت، بسیاری به فکر خرید کولرهای گازی افتادهاند. دمای هوا در برخی مناطق اسپانیا به بیش از ۴۵ درجه سانتیگراد میرسد. اگرچه اداره هواشناسی اسپانیا نسبت به پایان گرمای شدید در شامگاه دوشنبه ابراز امیدواری کرده اما نگرانی از بالا بودن غیر معمول دما همچنان ادامه دارد.
در جنوب غرب فرانسه و در نزدیکی مرزهای اسپانیا هم وضعیت مشابه است: ۱۱ هزار هکتار جنگل در منطقه ژیروند طعمه حریق شده و ۱۴ هزار نفر روز یکشنبه مجبور به ترک خانههایشان شدند. دولت در بسیاری از مناطق برای رویارویی با موج گرما وضعیت اضطراری اعلام کرده و از شهروندان و گردشگران میخواهد بهشدت مراقب خود باشند. انتظار میرود در این هفته بسیاری از نواحی نوار جنوبی فرانسه از غرب تا شرق، دمای بالای ۴۰ درجه را از سر بگذرانند.
علاوه بر جنوب غرب، جنوب شرق فرانسه هم روز یکشنبه شاهد بروز حریق گسترده در نواحی جنگلی بود. این آتشسوزیها، با اعزام ماشینهای امداد و آتشنشانی، موج گستردهای از راهبندانهای طولانی برای مسافران به وجود آورد.
در آن سوی مرز فرانسه و در ایتالیا، آتشسوزی جنگلها در حالی هفته گذشته بسیاری از مناطق غربی این کشور را در بر گرفت که دولت نسبت به موج پایدار گرمای بالای ۴۰ درجه هشدار میدهد.
همین وضعیت در منتهی الیه جنوب غرب قاره اروپا، یعنی در کشور پرتغال هم دیده میشود. این کشور که از سه جهت از سوی اقیانوس اطلس احاطه شده، امسال با عبور از گرمای ۴۰ درجه، رکورد پیشین دمای خود در سال ۲۰۱۹ را شکست. گرمای شدید و خشکسالی باعث بروز حریق در بیش از هزار هکتار از اراضی جنگلی پرتغال شده است.
-
نوبت رکوردزنی بریتانیا نیز میرسد
اداره هواشناسی بریتانیا شروع موج جدید گرما در بریتانیا را اعلام کرده که تا سهشنبه ادامه پیدا میکند. رکورد دما در بریتانیا ۳۸.۷ درجه بوده است اما کارشناسان پیش بینی میکنند که ممکن است در تابستان امسال رکورد جدیدی ثبت شود. ربکا شروین از داره هواشناسی بریتانیا میگوید: «برخی مدلها حداکثر دمای بیش از ۴۰ درجه را در بخشهایی از بریتانیا از آخر هفته آینده و بعد از آن نشان میدهند.»
تونس در شمال آفریقا نیز با موج گرما و آتشسوزی روبرو شده و به محصولات غلات این کشور آسیب رسیده است. پایتخت تونس در تاریخ ۱۳ ژوئیه رکورد دمای ۴۸ درجه سانتیگراد را ثبت کرد.
-
پیش بینی دمای هوای برخی شهرهای ایران تا سال ۲۰۵۰
طبق یک تحقیق صورت گرفته از سوی یک شرکت سوئیسی که نتایج آن در «پلوس وان» منتشر شده است دمای هوای تهران در سال ۲۰۵۰ در گرمترین ماه سال بیش از شش درجه گرمتر از دمای فعلی خواهد بود.
نتایج دقیقتر این تحقیق میگوید تهران ۶.۲ درجه، کرج ۶.۵ درجه و قم ۶.۶ درجه در ۲۸ سال آینده در گرمترین ماه سال گرمتر خواهند شد.